มีหลายคนเชื่อว่าการกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพนั้นต้องมีค่าใช้จ่ายเยอะ แต่ความจริงไม่ได้เป็นแบบนั้นเสมอไปนะครับ ตรงกันข้าม ราคาของอาหารที่ไม่ค่อยดีต่อสุขภาพนักอย่างพวกฟาสต์ฟู้ด และขนมของว่างต่าง ๆ ที่ดูเหมือนไม่แพง แต่เมื่อทานบ่อยครั้ง รวม ๆ แล้วก็เป็นค่าใช้จ่ายที่ไม่น้อยเลยทีเดียวครับ
จริง ๆ แล้ว การกินอาหารเพื่อสุขภาพ สามารถช่วยคุณประหยัดเงินในระยะยาวได้ด้วยซ้ำ โดยเฉพาะเมื่อคุณทำตามเคล็ดลับไม่กี่ข้อที่ Urban Farming เอามาฝากกันในเนื้อหานี้ คุณจะได้ทั้งประหยัด และได้กินอาหารที่ดีต่อสุขภาพไปพร้อม ๆ กันครับ
1. เลือกใช้แต่วัตถุดิบตามฤดูกาล
ผักและผลไม้ตามฤดูกาลมักจะทั้งสด ทั้งอร่อย และมีราคาถูกกว่าอาหารที่อยู่นอกฤดูกาล นั่นเป็นเพราะมีการเก็บเกี่ยวในช่วงที่ผลผลิตมีคุณภาพสูงที่สุด และไม่ต้องขนส่งสินค้าไปไกลมากนัก จึงช่วยย่นเวลาการเดินทางของวัตถุดิบจากแหล่งผลิตมายังร้านค้าได้มาก การแวะไปดูว่าที่ตลาด ร้านสะดวกซื้อ หรือสวนผักผลไม้ใกล้บ้านมีอะไรขายบ้างก็เป็นความคิดที่ดีไม่น้อยนะครับ
2. เลือกซื้อวัตถุดิบจากท้องถิ่น
การเลือกวัตถุดิบจากท้องถิ่น นอกจากได้วัตถุดิบตามฤดูกาลที่ยังคงความสดแล้ว ราคาก็ไม่แพง แถมยังได้อุดหนุนพี่ป้าน้าอาในท้องถิ่นที่ทำฟาร์มผัก ไปจนถึงผู้ประกอบการรายเล็กรายน้อย ช่วยให้เศรษฐกิจในประเทศหมุดเวียนด้วยนะครับ
3. วางแผนมื้ออาหาร
การวางแผนมื้ออาหารล่วงหน้า จะช่วยให้คุณประหยัดทั้งเงินและเวลาในการเตรียมอาหารครับ ลองวางแผนมื้ออาหารสำหรับหนึ่งอาทิตย์ล่วงหน้า และจดรายการวัตถุดิบที่ต้องซื้อ จากนั้นก็แบ่งเวลาสำหรับทำแผนมื้ออาหารของอาทิตย์หน้าเอาไว้ครับ
และหนึ่งในเคล็ดลับสำหรับการวางแผนมื้ออาหารคือ ให้เลือกเมนูที่ใช้วัตถุดิบคล้าย ๆ กัน เพื่อที่คุณจะได้สามารถสลับสับเปลี่ยนเมนูอาหารในแต่ละมื้อของอาทิตย์นั้นได้โดยที่ไม่ต้องซื้อวัตถุดิบเพิ่มอีก และในขณะเดียวกัน ก็ไม่จำเป็นต้องกินเมนูซ้ำซากไปตลอดทั้งอาทิตย์ด้วยครับ
4. ทำอาหารกินเองที่บ้าน
การทำอาหารกินเองที่บ้าน แทนการออกไปร้านอาหาร หรือสั่งอาหารเดลิเวอร์รี่ อาจจะไม่ได้เป็นวิธีที่สะดวกที่สุด แต่คุณจะได้ทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพในราคาประหยัดอย่างแน่นอน อาหารหนึ่งมื้อในร้านอาหาร มักจะมีราคาแพงกว่าค่าวัตถุดิบที่คุณใช้สำหรับการทำอาหารกินเองที่บ้านเสียอีกครับ
นอกจากนี้ คุณยังไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายจิปาถะอื่น ๆ เช่น ค่าส่งอาหารและค่าบริการ ซึ่งเมื่อสั่งบ่อยเข้าก็เป็นเงินจำนวนมากอยู่นะครับ การทำอาหารกินเอง ยังทำให้คุณสามารถเลือกอาหาร และรสชาติที่คุณชื่นชอบได้อย่างเต็มที่ รวมถึงควบคุมปริมาณของน้ำตาลและโซเดียมต่าง ๆ ได้ง่ายขึ้นมากเช่นกัน (ตอนปรุงก็เพลา ๆ น้ำปลา น้ำตาลไว้บ้างก็ดีครับ)
5. เพิ่มการกินโปรตีนจากพืช
โปรตีนจากพืช เช่น เต้าหู้และถั่วต่าง ๆ มักจะมีราคาถูกกว่าโปรตีนจากเนื้อสัตว์อย่างหมู เนื้อ ปลา และไก่ ยิ่งไปกว่านั้น โปรตีนจากพืชยังอุดมไปด้วยโปรตีน เส้นใยอาหาร และวิตามินแร่ธาตุที่สำคัญอื่น ๆ มากมาย และยังสามารถนำมาปรุงอาหารได้อย่างหลากหลายด้วยครับ
การกินโปรตีนจากพืชนั้น ไม่ได้หมายความว่าคุณจะต้องเลิกกินเนื้อสัตว์ไปเลย แต่การกินโปรตีนจากพืช ช่วยให้คุณได้โปรตีนจากแหล่งอาหารที่หลากหลาย และสามารถช่วยให้คุณประหยัดเงิน และลดปริมาณการบริโภคเนื้อสัตว์ลงได้บ้างครับ
6. ตรวจดูโปรโมชั่นต่าง ๆ อยู่เสมอ
ร้านค้าและซุปเปอร์มาร์เก็ตส่วนใหญ่ จะมีการจัดโปรโมชั่นและส่วนลดต่าง ๆ อยู่เป็นประจำครับ การตรวจดูคูปองส่วนลดก่อนออกไปซื้อของเป็นประจำ จะช่วยให้คุณได้รู้ว่าของที่คุณต้องการนั้น กำลังมีโปรโมชั่นหรือลดราคาอะไรอยู่หรือไม่ นี่เป็นวิธีที่ช่วยให้คุณประหยัดเงินได้อย่างยอดเยี่ยมเลยทีเดียว สินค้าที่เก็บได้นานอย่าง ข้าวสาร ถั่ว อาหารแช่แข็ง น้ำมัน หรืออาหารกระป๋อง ก็ถือเป็นของที่เหมาะจะซื้อในช่วงที่มีการลดราคาเพื่อช่วยประหยัดเงินครับ
7. ซื้อผักผลไม้แช่แข็ง
ถ้าคุณใช้ผักหรือผลไม้สดที่ซื้อมาไม่หมดจนต้องปล่อยให้เน่าเสียอยู่บ่อย ๆ คุณอาจจะอยากหันมาพิจารณาผักและผลไม้แช่แข็งดูบ้าง เพราะผักและผลไม้แช่แข็งนั้น ไม่ได้มีคุณค่าทางอาหารที่ต่างไปผักและผลไม้สดมากนัก แต่สามารถเก็บได้นานกว่า ซึ่งช่วยให้คุณลดปริมาณอาหารเหลือทิ้งลงได้ สุดท้ายก็ประหยัดเงินมากขึ้นนั่นเองครับ
8. เก็บอาหารส่วนเกินไว้สำหรับมื้อต่อไป
เมื่อคุณทำอาหารเพื่อสุขภาพกินเองที่บ้าน ก็มักจะมีเศษเนื้อหรือผักผลไม้ที่เหลือจากการปรุงอาหารในแต่ละมื้ออยู่ มีวิธีดี ๆ มากมายที่คุณสามารถนำเศษเหลือ ๆ พวกนี้มาใช้ประโยชน์ต่อได้โดยไม่ต้องโยนมันทิ้งไปครับ เช่น คุณสามารถเก็บก้านผักมาต้มซุป เอาสมุนไพรเหลือใช้ไปแช่แข็ง หรือตัดขนมปังที่กินไม่หมดเป็นชิ้น ๆ แล้วนำไปอบเป็นขนมปังกรอบก็ได้ครับ
9. จัดเก็บอาหารอย่างเหมาะสม
การเก็บอาหารอย่างเหมาะสมจะช่วยถนอมอาหารได้ยาวนานขึ้น ลดปริมาณอาหารเหลือทิ้ง และลดรายจ่ายของคุณได้ด้วยครับ
ลองห่อผักด้วยกระดาษทิชชู่แผ่นใหญ่ เพื่อช่วยซับความชื้นก่อนเก็บเข้าตู้เย็นดูสิครับ วิธีนี้จะช่วยให้ผักและผลไม้ของคุณอยู่ได้นานขึ้น
หรือการเก็บของแห้งอย่างข้าว หรือเส้นพาสต้า ในที่แห้งและเย็น ก็สามารถช่วยยืดอายุได้เช่นกัน
ผลิตภัณฑ์จากนมควรเก็บเอาไว้ที่ตัวตู้เย็น ไม่ใช่ที่ประตูตู้เย็น รวมถึงการนำเนื้อสัตว์เข้าแช่ช่องฟรีซไว้ด้วย
10. ซื้อครั้งละมาก ๆ
คุณสามารถซื้ออาหารบางอย่างครั้งละมาก ๆ ในราคาที่ถูกลงได้ ทำให้การกินอาหารเพื่อสุขภาพในราคาประหยัดของคุณง่ายยิ่งขึ้นไปอีก อาหารแห้งอย่างธัญพืช ถั่ว ข้าว และของแห้งต่าง ๆ คืออาหารที่เหมาะสมสำหรับการซื้อมาตุนทีละมาก ๆ และควรหลีกเลี่ยงการซื้ออาหารที่เสียได้เร็วในปริมาณมาก เช่น ของสด อาหารปรุงสำเร็จ ไข่ เนื้อสัตว์ ผลิตภัณฑ์จากนม
11. ปลูกสมุนไพรสวนครัว
สมุนไพรสด ๆ สามารถช่วยเพิ่มคุณค่าทางอาหารและรสชาติให้กับอาหารของคุณได้ แต่บางครั้ง สมุนไพรบางชนิดก็มีราคาแพงและหาซื้อได้ยากนะครับ การปลูกสมุนไพรในบ้านเป็นเรื่องที่คุณทำได้ ทั้งสนุก ทั้งเป็นงานอดิเรกที่ช่วยประหยัดเงินของคุณได้เช่นกัน สิ่งที่คุณต้องการมีแค่ เมล็ดพันธุ์ ดิน และพื้นที่ที่มีแสงแดดส่องถึงเท่านั้น ต่อให้เป็นการปลูกสมุนไพรในบ้านหรือคอนโด ก็ไม่ได้ถือว่าเป็นเรื่องที่ยากเกินไปเลยครับ
12. วางแผนก่อนซื้อ
การจดรายการของที่ต้องซื้อก่อนออกไปซื้อของ จะช่วยให้คุณซื้อเฉพาะของที่จำเป็นกับคุณจริงๆ เท่านั้นครับ และการเดินซื้อนอกของซุปเปอร์มาร์เก็ตจะช่วยหลีกเลี่ยงการซื้ออาหารสำเร็จรูป และขนมต่างๆ ที่อยู่ด้านในซุปเปอร์มาร์เก็ต ซึ่งมักจะมีราคาแพงกว่าและไม่ดีต่อสุขภาพนักลงได้ นอกจากนี้ควรไปซื้อของตอนที่ท้องอิ่ม ไม่เครียด ไม่รีบร้อน เนื่องจากการซื้ออาหารตอนที่กำลังหิว เครียด หรือร้อนรน จะทำให้คุณอยากกินอยากซื้อไปหมดซะทุกอย่าง และมีแนวโน้มที่จะเลือกซื้ออาหารที่ไม่ดีต่อสุขภาพได้ง่ายขึ้นด้วยครับ
13. กินอาหารที่เหลือ
แทนที่จะทิ้งอาหารที่กินเหลือในแต่ละมื้อไป คุณสามารถเก็บมันไว้กินในมื้อต่อไปได้ การเก็บอาหารที่เหลือไปกินที่ที่ทำงานหรือที่เรียน จะช่วยให้ทั้งประหยัดเวลาและเงิน คุณสามารถเพิ่มปริมาณอาหารที่ทำในบางมื้อ เพื่อนำไปกินเป็นมื้อเที่ยงของวันต่อไปได้ด้วยเช่นกันครับ
14. ลองใช้บริการส่งวัตถุดิบสำหรับทำอาหาร
มีร้านขายวัตถุดิบสำหรับทำอาหารออนไลน์เกิดขึ้นมากมายในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ที่จะส่งวัตถุดิบสด ๆ ในราคาประหยัดให้ถึงหน้าบ้านคุณครับ นอกจากจะช่วยให้คุณสามารถกินผักและผลไม้ได้มากขึ้นและง่ายขึ้นแล้ว บริการเหล่านี้ ยังมีส่วนลดมากมายที่ช่วยให้คุณได้ประหยัดเงิน และทำตามแผนมื้ออาหารที่เตรียมเอาไว้ได้ง่ายขึ้นครับ
ตราบเท่าที่คุณเลือกสั่งเฉพาะของที่จำเป็นต้องใช้ บริการส่งวัตถุดิบสำหรับทำอาหาร ยังเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับคนที่บ้านอยู่ไกลจากตลาดหรือซุปเปอร์มาร์เก็ต ซึ่งสามารถเข้าถึงผักผลไม้สดใกล้บ้านได้ยากกว่าอีกด้วยครับ
และนี่ก็เป็นเคล็ดลับง่าย ๆ ในการประหยัดเงินค่าอาหาร แถมยังได้ทานอาหารที่มีประโยชน์ที่เรานำมาฝากกัน ลองนำไปปรับใช้กันดูนะครับ แล้วคุณจะพบว่าการทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพด้วย อร่อยด้วยนั้นไม่จำเป็นต้องจ่ายแพงเลย
แหล่งข้อมูล
นักโภชนาการจาก Urban Farming
https://www.rama.mahidol.ac.th/
