ในยุคที่ผู้บริโภคให้ความสำคัญกับเรื่องของสุขภาพกันมากขึ้น ผลิตภัณฑ์ออร์แกนิคโดยเฉพาะพืชผักออร์แกนิคก็ได้รับความนิยมมากยิ่งขึ้น แต่คนโดยส่วนใหญ่ก็ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับผักออร์แกนิค หรือการปลูกผักแบบออร์แกนิคอยู่หลายประการครับ
หลายคนคิดว่าผักออร์แกนิค ผักปลอดสารพิษ และผักไฮโดรโปนิกส์ ก็คือผักชนิดเดียวกัน บางท่านเข้าใจว่าการที่เราปลูกหลังบ้าน ไม่ใช้สารเคมี หรือปลูกผักกางมุ้ง ก็คือการปลูกผักออร์แกนิคแล้ว ซึ่งใน ความเป็นจริงผักออร์แกนิคหรือผักอินทรีย์นั้น มีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากผักประเภทอื่น ๆ อยู่หลายประการ บทความนี้ Urban Farming จะพาไปไขข้องใจ แก้ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการปลูกผักแบบออร์แกนิคกันครับ
มารู้จัก “ผักออร์แกนิค” กันก่อน
ผักออร์แกนิค หรือผักเกษตรอินทรีย์ คือพืชผักที่ได้มาจากกระบวนการผลิตที่ถูกควบคุมไม่ให้มีการปนเปื้อนของสารเคมี หรือเคมีสังเคราะห์ในทุก ๆ ขั้นตอนการผลิตครับ ผักออร์แกนิคจึงเป็นผักที่มีความเป็นธรรมชาติสูง เพราะจะปลูกโดยการดัดแปลงสภาพแวดล้อมเลียนแบบธรรมชาติ ปราศจากการใช้สารเร่งการเติบโต จึงเจริญเติบโตด้วยระยะเวลาตามธรรมชาติ การใช้สารกำจัดศัตรูพืชหากจำเป็นก็ต้องเป็นสารกำจัดศัตรูพืชที่ได้มาจากธรรมชาติเท่านั้น หรือหากจะใช้ปุ๋ยก็ต้องเป็นปุ๋ยจากธรรมชาติเช่นกัน
ด้วยกระบวนการในการปลูกผักออร์แกนิคที่ต้องปราศจากสารเคมี ดังนั้น จึงต้องอาศัยความเอาใจใส่ การเตรียมการที่ใช้เวลานาน เช่น ดินที่ปลูกต้องปราศจากสารเคมีไม่ต่ำกว่า 3 ปี น้ำที่ใช้จะต้องไม่ปนเปื้อนสารเคมี ทำให้ผักออร์แกนิคมีต้นทุนในการผลิตสูงกว่าผักทั่วไปครับ
ทั้งนี้ผักออร์แกนิคที่เป็นออร์แกนิคแท้ๆ จะต้องได้รับการรับรองมาตรฐานจากหน่วยงานที่ทำหน้าที่ในการตรวจสอบมาตรฐานผลิตภัณฑ์ออร์แกนิคที่เป็นองค์กรอิสระ เช่น สำนักงานมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ (Organic Agriculture Certification Thailand) IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements) หรือ JAS ย่อมาจาก Japanese Agricultural Standard ซึ่งเป็นมาตรฐานรับรองสินค้าออร์แกนิค ที่กำหนดโดยกระทรวงเกษตร ป่าไม้ และประมง ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งจะเห็นบนฉลากสินค้าออร์แกนิคที่ส่งออกหรือนำเข้าญี่ปุ่น เป็นต้น
ไขข้อข้องใจ แก้ความเข้าใจผิดของการปลูกผักแบบออร์แกนิค
﹒ผักออร์แกนิคคือผักปลอดสารพิษใช่หรือไม่
ผักปลอดสารพิษนั้น ในกระบวนการปลูกผักจะมีการใช้สารเคมีในระหว่างการเพาะปลูก แต่จะเว้นการใช้สารเคมีในช่วงการเก็บเกี่ยวตามระยะเวลาที่กำหนด ทำให้ผักมีความปลอดภัยมากกว่าผักทั่ว ๆ ไป จึงเรียกว่า “ผักปลอดสาร” แตกต่างจากการปลูกผักแบบออร์แกนิคที่กระบวนการปลูกปราศจากสารเคมีทุกขั้นตอน ผักออร์แกนิคจึงต้องอาศัยความพยายามและตั้งใจในการดูแลมากกว่า เพื่อคงความสด สะอาดตามธรรมชาติ และคุณค่าทางอาหารครับ
﹒ ผักไฮโดรโปนิกส์ คือผักออร์แกนิคใช่ไหม
ไฮโดรโปนิกส์ (Hydroponics) คือการปลูกผักโดยใช้น้ำแทนดิน ซึ่งนิยมประยุกต์ใช้ในพื้นที่ชุมชนเมือง ซึ่งมีข้อจำกัดเรื่องหาพื้นดินได้ยาก ทั้งนี้ ไฮโดรโปนิกส์ เป็นผักไร้ดินจึงไม่มีดินที่เป็นตัวสะสมธาตุอาหาร จำเป็นต้องอาศัยปุ๋ยเคมีบ้าง เพราะการใส่ปุ๋ยทางน้ำต้องใช้ปุ๋ยเคมี การปลูกผักแบบไฮโดรโปนิกส์ จึงไม่ถือว่าเป็นการปลูกผักแบบออร์แกนิค
﹒ ผักออร์แกนิคชาวบ้านปลูกเองได้หรือเปล่า
การปลูกผักแบบออร์แกนิคชุมชนหรือชาวบ้านก็สามารถที่จะปลูกได้ โดยการปลูกพืชตามมาตรฐานของเกษตรอินทรีย์ ที่ต้องปราศจากการใช้สารเคมีในทุกกระบวนการปลูก ทั้งนี้ การขอรับมาตรฐานออร์แกนิคจากหน่วยงานอิสระมีค่าใช้จ่ายในการตรวจสอบค่อนข้างสูง จึงมีการจัดตั้งระบบ “ชุมชนรับรอง” โดยสมาพันธ์เกษตรอินทรีย์นานาชาติ หรือที่รู้จักกันในชื่อย่อว่า IFOAM – Organic International กับหน่วยงานระหว่างประเทศและองค์กรท้องถิ่นอีกหลายแห่ง เพื่อให้การรับรองมาตรการปลูกผักแบบออร์แกนิคให้กับชุมชน ซึ่งถือว่าเป็นทางเลือกสำหรัการขอรับการรับรองมาตรฐานออร์แกนิคอีกทางหนึ่งครับ
ผักออร์แกนิค คือผักที่ปลูกด้วยกระบวนการที่เป็นธรรมชาติในทุก ๆ อย่าง เติบโตด้วยอาหารจากธรรมชาติ ปลอดสารเคมี เมล็ดที่ใช้ไม่มีการตกแต่งพันธุกรรม จึงเรียกได้ว่าเป็นการสร้างอาหารจากธรรมชาติ 100% ไม่มีสารพิษต่าง ๆ เจือปนครับ
ผักออร์แกนิค จึงเป็นอาหารที่ปลอดภัยและอุดมไปด้วยแร่ธาตุมากกว่าผักที่ปลูกโดยการใช้สารเคมี ผักออร์แกนิคจึงได้รับความนิยมอย่างสูงในแวดวงของคนที่รักสุขภาพ เพราะการได้รับประทานผักที่ปราศจากสารเคมี สารพิษปนเปื้อน อุดมไปด้วยแร่ธาตุตามธรรมชาติ จะช่วยลดความเสี่ยงจากโรคภัยไข้เจ็บที่เกิดจากการสะสมสารเคมีหรือสารพิษต่างๆ ในร่างกาย ช่วยฟื้นฟูสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงขึ้น ร่างกายสดชื่นแจ่มใส ดูดีขึ้นเพราะได้ทานอาหารที่อุดมไปด้วยแร่ธาตุ
เมื่อรู้จักผักออร์แกนิคดีขึ้นแล้ว ก็อย่าลืมมองหาอาหารที่ปรุงด้วยผักแบบออร์แกนิคอย่าง Veg Ster ของ Urban Farming มาทานเพื่อสุขภาพที่ดีกว่าของเราเองกันนะครับ